16 februari 2014

Vrijheid (2): Spionage en Privacy

“Spionage werkt verslavend”
Een mooie quote van Thomas Drake in de NRC Next van 26 oktober 2013. Misschien een redelijk onbekende naam, maar hij was de inspiratie voor Edward Snowden om ook klokkenluider te worden. Al in 2005 bracht Drake nieuws naar buiten over wat er zoal binnen de NSA aan de gang was. Hij liet zien dat na de Twin Towers aanval in 2001 mede dankzij de mogelijkheden van moderne communicatie, privacy grondrechten aan de laars werden gelapt onder het mom van “wie niet voor ons is, is tegen ons”. En daarbij gold toen, als je voor ons bent heb je niets de verbergen, dus waarom die je moeilijk, heb je soms toch iets te verbergen? Na Drake heeft Edward Snowden laten zien dat dat motto alleen maar op een groter gebied is toegepast. De vraag wordt daardoor steeds meer, waar ligt de grens waar de overheid zich nog mag begeven? Vroeger gold, de overheid heeft niets te zoeken achter de voordeur. Maar als de burgers steeds meer via internet communiceren en de overheid alle internet verkeer kan afluisteren, wat is privacy dan nog waard? Wat is deze “grens” van de voordeur dan nog waard?

De film “Das Leben der Anderen” laat goed zien hoe ver een overheid kan gaan in een dictatuur zonder rechtstaat en burgerrechten. In de DDR waren de middelen echter nog beperkt. Geïnstalleerde microfoontjes hadden wel een minimum hoeveelheid decibel nodig , en de man die alles zou moeten opschrijven kon kiezen wat hij wel en niet opschreef... Dat is tegenwoordig wel anders. Automatische computer scripts spugen gewoon automatisch een rapport uit met de resultaten en een analyse van alle getapte / gescande communicatie. Camera's zijn overal, zelfs een webcam op een laptop kun je beter aftapen, aldus meneer van Zwieten, landelijk officier van justitie Cybercrime. Natuurlijk onder het mom van hackers, waar de overheid ze tegen moet beschermen. Maar de overheid heeft zelf ook genoeg hackers in dienst, ze leiden ze zelfs op. En wat voor mensen zijn het die bij de AIVD en de MIVD 1.8 miljoen telefoontjes aftappen? Als ze 1,8 miljoen telefoontjes aftappen, wat tappen ze dan nog meer af? Hoeveel webcams op laptops van niets vermoedende burgers staan aan omdat iemand bij de overheid opnames aan het maken is?

Onder het mom van, “ik heb niets te verbergen, dus mij mogen ze checken, jij hebt wel bezwaar, wat heb jij dan te verbergen?” worden mensen die vragen stellen in een hoek geplaatst. Maar de vragen die Snowden en Drake opwerpen zijn zeer terecht.

Want wat is nou die rechtstaat, als privacy niet meer bestaat?
Als je bang en voorzichtig met je mening moet omgaan.
Ach wat is nou die rechtstaat, zeg mij wat is ie waard?
Wanneer iemand die afwijkt voor gek wordt verklaard. *

* Vrij naar "Over de muur" van het Klein Orkest

Vrijheid 1            Vrijheid 3